Dywedwch wrthym a ydych chi'n derbyn cwcis ons.gov.uk

Rydym ni’n defnyddio cwcis i gasglu gwybodaeth am y ffordd rydych chi’n defnyddio cyfrifiad.gov.uk. Rydym ni’n defnyddio’r wybodaeth hon i sicrhau bod y wefan yn gweithio cystal â phosibl ac i wella ein gwasanaethau.
View cookies

You have accepted all additional cookies. You have rejected all additional cookies. You can change your cookie preferences at any time.

Neidio i’r prif gynnwy

Datganiadau i'r wasg : Ysgol Gynradd Gymraeg Tonyrefail yn ennill prif wobr Cymru yng nghystadleuaeth Cyfrifiad 2021

Mae Ysgol Gynradd Gymraeg Tonyrefail yn Rhondda Cynon Taf wedi ennill cyfarpar STEM newydd a'r cyfle i gyhoeddi canlyniadau Cyfrifiad 2021.

Enillodd yr ysgol yn y Porth brif wobr Cymru yng nghystadleuaeth ‘Gadewch i ni Gyfrif’ y Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG), lle bu pobl ifanc o fwy na 250 o ysgolion cynradd yn cyfrif pethau yn ystod taith gerdded 20 munud o amgylch eu hysgol ac yn datblygu mapiau ac arddangosfeydd yn seiliedig ar eu hysgol.

Dywedodd Ceri Hughes ac Aled Hughes, athrawon dosbarth a gynhaliodd y prosiect yn Ysgol Gynradd Gymraeg Tonyrefail: “Rydym yn falch iawn o'n disgyblion ac rydym wrth ein bodd ein bod wedi ennill y categorïau gorau yng Nghymru a'r ysgol a ddaeth yn ail yng nghystadleuaeth ‘Gadewch i ni Gyfrif’ Cyfrifiad 2021. Rhoddodd y prosiect gyfle i'r plant arwain y gwaith dysgu, gyda chymorth adnoddau dwyieithog rhagorol.

“Roedd y disgyblion yn llawn cymhelliant drwy gydol y prosiect a gwnaethant ddatblygu eu sgiliau trawsgwricwlaidd yn unol â'r cwricwlwm i Gymru. Pwy wyddai y gallai data fod yn gymaint o hwyl!”

Roedd y gystadleuaeth yn rhan o raglen ehangach i ysgolion a oedd yn cael ei chynnal gan SYG. Roedd y rhaglen, a gafodd ei datblygu gan iChild, yn cynnwys 14 o adnoddau trawsgwricwlaidd, yn addysgu myfyrwyr am bwysigrwydd y cyfrifiad a sut y gall data fod o fudd i'w hardaloedd lleol.

Gwnaeth yr hanesydd Prydeinig, yr Athro David Olusoga OBE, hefyd gyflwyno gwers rithwir fyw am amrywiaeth, cynhwysiant a'r cyfrifiad i filoedd o blant ysgol.

Fel rhan o gystadleuaeth Gadewch i ni Gyfrif, cymharodd disgyblion Ysgol Gynradd Gymraeg Tonyrefail nifer y siaradwyr Cymraeg ledled Cymru gan ddefnyddio data'r cyfrifiad o 1901 a 2011. Gwnaethant gymharu nifer y siaradwyr Cymraeg mewn siroedd gwahanol ledled Cymru, gan roi sylw arbennig i'w cymuned eu hunain gan gynnwys cyfrifo faint o ieithoedd a gaiff eu siarad yn yr ysgol.

“Roedd yn wych gweld cymaint o frwdfrydedd a chreadigrwydd gan bawb a gymerodd ran yng nghystadleuaeth Gadewch i ni Gyfrif, gyda phlant wir yn dod â'r cyfrifiad yn fyw mewn llawer o ffyrdd,” meddai Iain Bell, dirprwy ystadegydd gwladol a'r dyn sy'n gyfrifol am y cyfrifiad. “Cawsom lawer iawn o gynigion gwych ac roedd wir yn anodd dewis yr enillwyr.

“Mae Cyfrifiad 2021 wedi bod yn llwyddiant ysgubol a gallwn bellach edrych ymlaen at weld y ddwy ysgol fuddugol o Hampshire a Rhondda Cynon Taf yn ein helpu i ddatgelu'r canlyniadau cyntaf y flwyddyn nesaf.”

Bydd Ysgol Gynradd Gymraeg Tonyrefail yn cael talebau i brynu cyfarpar STEM. Ysgol Gynradd Eglwys Loegr St Alban yn Hampshire enillodd y wobr gyffredinol. Bydd y ddwy ysgol hefyd yn chwarae rôl yn y gwaith o ddatgelu canlyniadau cyntaf Cyfrifiad 2021 y gwanwyn nesaf.

Mae goreuon y gweddill wedi cael eu dewis a byddant hefyd yn cael gwerth £250 o gyfarpar gan Technology Will Save Us (TWSU). Y rhain yw:

  • Ysgol Iau Syr John Sherbrooke, Swydd Nottingham
  • Ysgol Gynradd East Tilbury, Essex
  • Ysgol Gynradd Eglwys Loegr St Mary, Willesden
  • Ysgol Gynradd Gatholig St Paul, Stockton on Tees
  • Ysgol Gynradd Claremont, Manceinion
  • Ysgol Gynradd Calstock, Cernyw
  • Ysgol Gynradd Eglwys Loegr St Matthew, Birmingham
  • Academi Gymunedol Diamond Wood, Dewsbury

Dywedodd Phil Bird, Prif Swyddog Gweithredol Family & Education ac iChild: “Roedd safon y cynigion yng nghystadleuaeth Gadewch i ni Gyfrif yn uchel dros ben ac roedd yn anodd iawn dewis yr enillwyr. Mae'n glir bod y plant wedi dangos dychymyg hyfryd yn y ffordd y maent wedi defnyddio cyfrif a data i wneud gwahaniaeth yn yr ysgol ac yn eu cymuned leol.

“Dangosodd y disgyblion yn y ddwy ysgol fuddugol, Ysgol Gynradd Eglwys Loegr St Alban ac Ysgol Gynradd Gymraeg Tonyrefail yn y Porth, greadigrwydd gwych yn eu prosiectau cyfrif a gwnaethant gynhyrchu arddangosfeydd a fideos ysbrydoledig. Nod Gadewch i ni Gyfrif! oedd helpu i wella sgiliau mathemateg, daearyddiaeth, hanes ac ysgrifennu, gan ddefnyddio Cyfrifiad 2021, sef digwyddiad pwysig mewn bywyd go iawn, fel sbardun. Mae'n hyfryd gweld bod cynifer o ysgolion wedi manteisio ar y rhaglen addysg hon.”

Cynhaliwyd Diwrnod y Cyfrifiad ddydd Sul 21 Mawrth ac mae wedi cael ymateb gwych. Os nad ydych chi wedi cwblhau eich cyfrifiad, nid oes llawer o amser ar ôl cyn i'r holiadur ar-lein gau. Bydd cymorth a holiaduron papur ar gael ar gais tan 11 Mehefin drwy ganolfan gyswllt y cyfrifiad ar radffôn 0800 169 2021 yng Nghymru a 0800 141 2021 yn Lloegr.

Bydd cartrefi sy'n gwrthod cymryd rhan yn wynebu dirwy o £1000.

Nodyn i olygyddion

  • Cafodd y cynigion eu beirniadu gan banel o arbenigwyr gan gynnwys Dirprwy Ystadegydd Gwladol SYG, Iain Bell, Arbenigwr Mathemateg Gynradd Mathematics in Education and Industry, Alison Hopper, Darlithydd mewn Addysg ym Mhrifysgol Sheffield, Dr Yinka Olusoga, cadeirydd y Gymdeithas Genedlaethol ar gyfer Addysgu Saesneg, Peter Thomas, Arweinydd Cwricwlwm Cynradd y Gymdeithas Ddaearyddol, Jon Cannell, a rheolwr gyfarwyddwr Family & Education ac iChild, Phil Bird.